Όταν το KΟΚΚΙΝΟ KΡΑΣΙ είναι πολυτιμότερο από τον Χρυσό

Τετάρτη 5  Φεβρουαρίου 2014, στις 20.00

στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών

Τι είναι αυτό που έχει κάνει το κρασί του Μπορντώ να ξεχωρίζει εδώ και αιώνες;

Το γαλλικό κρασί έχει γίνει συνώνυμο του πλούτου και της δύναμης. Τα κρασιά του Μπορντώ έχουν γίνει αντικείμενο πόθου για βασιλείς, αυτοκράτορες και δικτάτορες. Τώρα όμως κάτι πρωτοφανές συμβαίνει στο Μπορντώ και αυτό είναι η Κίνα.  Η ζήτηση από την Κίνα για τα καλύτερα κρασιά του κόσμου έχει ωθήσει τις τιμές σε πρωτοφανή επίπεδα στην ιστορία του Μπορντώ, φέρνοντας ανείπωτο πλούτο στην περιοχή. Όμως, η όρεξη του «κινέζικου δράκου» για Μπορντώ έχει κλονίσει παραδόσεις χιλιάδων χρόνων της γαλλικής περιφέρειας της Γαλλίας.

Η αφήγηση του Russell Crow και η συγκλονιστική φωτογραφία του Lee Pulbrook μας μεταφέρουν σε ένα συναρπαστικό ταξίδι από το Μπορντώ στο Πεκίνο και από το πάθος για την τέχνη του αμπελώνα στις απομιμήσεις κρασιών της Άπω Ανατολής. Η ταινία διερευνά τη σχέση μεταξύ της παραδοσιακής Δύσης και της σαγηνευτικής αλλά απρόβλεπτης Ανατολής.

 

Μετά την προβολή, θα συνομιλήσει με το κοινό ο Γιάννης Παρασκευόπουλος (Γεωπόνος Α.Π.Θ., Διδάκτορας Οινολογίας του Πανεπιστημίου Bordeaux II)

Διοργάνωση / Καλλιτεχνική Επιμέλεια CineDoc: Ρέα Αποστολίδη, Αύρα Γεωργίου, Δήμητρα Κουζή

…………………………………………………………………………………………………………

Με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτο Αθηνών (Σίνα 31, Τ: 210-3398600).

Με ελληνικούς υπότιτλους. Τιμή εισιτηρίου: 6€.

H ταινία προβάλλεται στον Κινηματογράφο ΔΑΝΑΟΣ την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου (210-6922655).

Θα κληρωθεί γεύμα για 2 άτομα στο Breeder Feeder (Γκαλερί Breeder, Περδίκας 6, Μεταξουργείο, Τ: 210-3317527).

15% έκπτωση με την επίδειξη του εισητηρίου στο Scala Vinoteca  (Σίνα 50, Τ: 210-3610041).

 ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ                                                           keahouses.com     KYLIX

Σαν Αυστραλός σκηνοθέτης, τι σε έκανε να επιλέξεις να κάνεις μία ταινία με θέμα τα Γαλλικά κρασιά και την Κίνα; Από που ξεκίνησε αυτή η ιδέα;

Ήταν θέμα συγκυρίας. Η ιδέα ξεκίνησε κατά τη διάρκεαι πτήσης από το Σίδνεϊ προς το Λονδίνο. Ο Andrew Caillard, ένας Master of Wine, έτυχε να είναι στην ίδια πτήση και πιάσαμε την κουβέντα. Είχαμε γνωριστεί παλιότερα και αυτός γνώριζε ότι ήμουν σκηνοθέτης και οινοποιός.  Εγώ ήξερα ότι ήταν Master of Wine. Ο Andrew με ρώτησε αν είχα ποτέ σκεφτεί να κάνω μια ταινία για το κρασί, δεν είχα. Καθώς οι ώρες περνούσαν εγώ γινόμουν όλο και πιο περίεργος να μάθω όλο και περισσότερα για το Μπορντώ, μια περιοχή που φαινόταν να ξέρει καλά. Μου εξηγούσε ότι οι τιμές του κρασιού είχαν εκτοξευθεί στα ύψη κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, για έναν και μόνο λόγο, την εμφάνιση της Κίνας. Στην πραγματικότητα, παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση, που αποδεκάτισε τις αγορές της Αμερικής και της Αγγλίας για αυτά τα σπάνια κρασιά, η οικονομία της Κίνας είχε δυναμώσει, φέρνοντας νέους εκατομμυριούχους που διαμόρφωναν πλέον την αγορά. Αυτό ήταν που με συνεπήρε.

 

Ήταν δύσκολο για εσένα να αποκτήσεις πρόσβαση στους αμπελώνες στο Μπορντώ και να καταφέρεις να μιλήσεις με τους ιδιοκτήτες και τους μάνατζερς; Άνοιξαν πρόθυμα τα κελάρια τους για εσένα;

Ο Andrew είχε πολύ καλές διασυνδέσεις στο Μπορντώ. Τους Master of Wines τους σέβονται και είναι πάντα ευπρόσδεκτοι στο Μπορντώ. Ο Andrew ήταν μέλος για πολλά χρόνια, όμως στους περισσότερους αμπελώνες ήταν πολύ επιφυλακτικοί καθώς είχαν  δυσάρεστες εμπειρίες με ντοκιμαντερίστες.  Παρόλα αυτά, άνοιξαν τις πόρτες τους σε μας, καθώς είχαν εμπιστοσύνη στην ακεραιότητα του Andrew. Τα ντοκιμαντέρ απαιτούν γυρίσματα σε μεγάλο χρονικό διάστημα και έτσι, στην περίπτωσή μας, χρειαστήκαμε περισσότερους από 12 μήνες, για να κερδίσαμε την εμπιστοσύνη τους.

 

Η ταινία παρακολουθεί τα κρασιά του Μπορντώ για περισσότερο από δύο χρόνια.  Πόσο καιρό δούλευες συνολικά για την ταινία αυτή;

Μετά από αυτή την πρώτη συνάντηση στο αεροπλάνο, επικοινώνησα με  τον πολύ παλιό μου συνεργάτη, David Roach. Στη συνέχεια ο Andrew, ο David και εγώ συναντηθήκαμε για να συζητήσουμε πώς να προχωρήσουμε με την ταινία. Εξήγησα στον Andrew ότι θα χρειαστούμε περίπου 6 μήνες για έρευνα και για να βρούμε χρηματοδότηση πριν ξεκινήσουμε τα γυρίσματα. Ο  Andrew είχε άλλη γνώμη.  Μας είπε ότι θα έπρεπε να είμαστε στο Μπορντώ σε 4 εβδομάδες για να ξεκινήσουμε τα γυρίσματα, επειδή κάθε χρόνο, στις αρχές Απριλίου, οι  οινοπαραγωγοί του Μπορντώ παρουσιάζουν τα καινούρια τους κρασιά στους κριτικούς για την αξιολόγησή τους. Φήμες λέγανε πως  η σοδειά του 2010 του Μπορντώ θα ήταν η καλύτερη στα τελευταία 100 χρόνια. Αν χάναμε αυτό το γύρισμα, θα χάναμε μια κρίσιμη στιγμή στην ιστορία του Μπορντώ. Έτσι, τρεις εβδομάδες αργότερα ήμασταν στο αεροπλάνο, έτοιμοι για γύρισμα. Αυτό ήταν τον Απρίλιο του 2011. Επιστρέψαμε πάλι τον Ιούνιο για να κινηματογραφήσουμε  το καλοκαίρι, μετά πάλι τον Σεπτέμβριο για τον τρύγο του  2011 και τέλος τον Απρίλιο του 2012, οπότε καταγράψαμε ολόκληρο τον κύκλο εργασιών.

 

Ποια είναι η δική σου σχέση με τα κρασιά; Είσαι συλλέκτης, δοκιμαστής ή απλά σου αρέσει να το απολαμβάνεις;

Είμαι οινοποιός. Οπότε έχω τις γνώσεις που έχει κάθε παραγωγός κρασιού. Αυτό μου επιτρέπει να αισθάνομαι αρκετά οικεία με το θέμα και τη διαδικασία παραγωγής και να καταλαβαίνω σε κάποιο βαθμό τους παραγωγούς του Μπορντώ. Μου αρέσει το καλό κρασί, πέρασα 12 μήνες μέσα στα καλύτερα οινοποιεία του κόσμου. Τα κρασιά που δοκιμάσαμε σου έκοβαν την ανάσα. Δεν είμαι στην αλήθεια ούτε συλλέκτης, ούτε δοκιμαστής. Απλά μου αρέσει να το απολαμβάνω.

 

Για το έργο αυτό δούλεψες με πολλούς επιφανείς από τον διεθνή κόσμο του κρασιού, τον Robert Parker και τον Francis Ford Coppola. Ποιά ήταν η πιο εντυπωσιακή συνάντηση που είχες σε ολόκληρο το ταξίδι σου;

Νομίζω ότι θα πρέπει να χωρίσω την απάντηση σε 2 μέρη.

Από την πλευρά του κινηματογραφιστή, ήταν μοναδική εμπειρία που πήρα συνέντευξη και μίλησα για τη σκηνοθεσία με τον Francis Ford Coppola. Νομίζω ότι αυτή η συνάντηση ήταν η πιο εντυπωσιακή από όλες τις άλλες, γιατί είμαστε και οι δύο κινηματογραφιστές και οινοπαραγωγοί. Συζητήσαμε  για τα κοινά της παραγωγής ταινιών και της παραγωγής κρασιών. Δεν ξέρω γιατί αυτές οι δύο τέχνες πάνε μαζί τόσο καλά, όμως πάνε.

Από την πλευρά του οινοπαραγωγού, ο Oz Clarke ήταν μία εντυπωσιακή συνέντευξη.  Η ειλικρίνειά του, οι ιδέες και τα υπέροχα ανέκδοτα ήταν υπέροχα!

Ο Christian Moueix από τα Chateau Petrus ήταν ο πιο φιλοσοφικός από τους 82 συνεντευξιαζόμενους μας, είναι αφοπλιστικός, χαρισματικός, ένας λάτρη της τέχνης του αμπελών, ένας ποιητής. Οι περιγραφές του για ένα μπουκάλι κρασί είναι ένα «κελάηδαμα» που θα ακουστεί σε όλο τον κόσμο.  Μας κέρδισε.

 

Ο Ράσελ Κρόου αφηγείται την ταινία.  Πώς ενεπλάκει στο έργο;

Ο Ράσελ Κρόου είναι φίλος του Παραγωγού Rob Coe και αγαπά επίσης τα κρασιά! Το θέμα της ταινίας του άρεσε – Μπορντώ και Κίνα. Η πρόκληση ήταν να καταφέρουμε να βρούμε λίγο χρόνο μέσα στο πολυάσχολο πρόγραμμά του. Ήταν στα γυρίσματα της ταινίας “Νώε” στη Νέα Υόρκη και τελείωνε παράλληλα την ταινία “Les Miserables”. Όμως ο τυφώνας Sandy, ο οποίος προκάλεσε μεγάλη δυστυχία σε τόσους ανθρώπους, τον ανάγκασε να αναβάλει το πρόγραμμά του, και έτσι βρήκε λίγο χρόνο για να μπορέσει να κάνει την ηχογράφησή μας.

 

Ξεκινώντας από το Μπορντώ, το RED OBSESSION μας ταξιδεύει στην Κίνα, επιτρέποντάς μας να ανακαλύψουμε τον μεγάλο άγνωστο κόσμο των Κινέζων συλλεκτών και παραγωγών. Πώς βιώσατε αυτή την ανακάλυψη

Ήμασταν αρκετά τυχεροί γιατί καταφέραμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε χώρους στην Κίνα, που ποτέ δεν θα μας επέτρεπαν να πάμε  ακόμα και αν γνωρίζαμε την ύπαρξη τους. Ο Demei Li, ο πίο διάσημος οινοποιός της Κίνας και αναγνωρισμένος λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου στο τμήμα Γεωπονίας, μας πρότεινε να τον συνοδεύσουμε στον αμπελώνα του, που βρισκόταν στην Αυτόνομη Περιφέρεια Xinjiang Uyghur στην δυτική Κίνα, στον παλιό δρόμο του μεταξιού, όπου τώρα οι κινεζικές αρχές έχουν φυτέψει χιλιάδες στρέμματα με αμπέλια.  Είδαμε εκτυφλωτικές κόκκινες ερήμους, σειρές από καμήλες και παραδοσιακές μουσουλμανικές κοινότητες.  Ήταν σκηνές που θύμιζαν τον Λώρενς της Αραβίας.  Αυτό είναι το όνειρο κάθε κινηματογραφιστή.

Έτσι αποκτήσαμε πρόσβαση σε δισεκατομμυριούχους συλλέκτες. Η υψηλή κοινωνία στην Κίνα, μπορεί να είναι πολύ κλειστή, ειδικά για τους ξένους και έτσι πήρε πολλούς μήνες στους διαμεσολαβητές μας να εξηγήσουν τι ακριβώς θέλουμε να κάνουμε.  Τελικά καταφέραμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους και να μας επιτρέψουν να κινηματογραφήσουμε. Όταν όμως πήραμε την άδεια, όλα ήταν πολύ εύκολα, μας ζητούσαν ακόμα και να μείνουμε μετά τη συνέντευξη και να μοιραστούμε ένα υπέροχο μπουκάλι Μπορντώ σε κινέζικο συμπόσιο.

 

Η ανάδυση της Κίνας σε  κυρίαρχη  αγοραστική δύναμη στο χώρο του κρασιού ήταν τόσο γρήγορη και τόσο ισχυρή ώστε να θεωρείται σχεδόν παραδειγματική στροφή. Τι ερωτήσεις εγείρει αυτό για το κρασί ως παράδοση και ως τέχνη έναντι του κρασιού ως καθαρό προϊόν;

Αυτή η ερώτηση είναι κάτι που αντιμετωπίσαμε ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Τελικά όταν ένα προϊόν θεωρείται απλό εμπόρευμα, τείνει να χάσει την ψυχή του. Ανακαλύψαμε ότι ακόμα και το πιο πολύτιμο κρασί γίνεται εμπόρευμα, προσελκύοντας τον άπληστο κόσμο των αγορών. Ορισμένοι πελάτες θα δαπανήσουν μέχρι και ένα εκατομμύριο δολάρια για ένα ακριβό κρασί, μόνο για να το αποθηκεύσουν σε μια αποθήκη κάπου ή για να το πουλήσουν στο μέλλον, όταν η τιμή του έχει διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί. Τα μπουκάλια του κρασιού πηγαίνουν κλειστά και πολλές φορές δεν τα βλέπουν ούτε καν οι αγοραστές τους. Αυτό είναι καθαρό εμπόριο  και είναι πολύ μακριά από το πάθος και την τέχνη του αμπελώνα. Η τάση αυτή προέκυψε πριν από μερικά χρόνια, όταν οι τιμές των κρασιών του Μπορντώ άρχισαν να αυξάνονται τόσο γρήγορα (πιο γρήγορα από ό, τι ο Dow Jones, ο FTSE ή ο Χρυσός) που έγιναν στόχος επενδυτών. Η επίδραση της Κίνας τα τελευταία 3 ή 4 χρόνια έχει επιδεινώσει αυτή την κατάσταση. Είναι ειρωνικό γιατί οι Δυτικοί είναι αυτοί που κάνουν τις επενδύσεις, ενώ οι Κινέζοι οδηγούν τις τιμές στα άκρα, πίνοντας τα κρασιά, προσφέροντάς τα ως δώρα ή σερβιρίζοντας τα σε επισκέπτες για να δείξουν την εκτίμηση τους.

Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι οι Κινέζοι τιμούν το πάθος και την τέχνη των κρασιών περισσότερο από τους δυτικούς επενδυτές.

 

Μέχρι στιγμής θα πρέπει να έχεις δοκιμάσει πολλά μοναδικά κρασιά μαζί με άλλους λάτρεις του κρασιού από το Μπορντώ και την Κίνα. Υπάρχει καμία διαφορά στον τρόπο που δοκιμάζουν και «αισθάνονται» το κρασί; 

Ναι, υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Ότι οι παραδοσιακές αγορές των ΗΠΑ, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρώπης γενικά πίνουν κρασιά εκατοντάδες χρόνια τώρα, οι Κινέζοι είναι ακόμα νέοι στην κουλτούρα του κρασιού. Αρχικά, αυτό οδήγησε σε ιστορίες των Κινέζων να προσθέτουν Coca-Cola σε ποτήρια Chateau Lafite για να τα κάνουν αρεστά, καθώς η γεύση του οίνου μη αραιωμένου τους ήταν τόσο ξένη. Η πρακτική αυτή ήταν αρκετά κοινή μέχρι πρόσφατα που απέκτησαν μεγάλη επιθυμία να εκτιμήσουν το κρασί για αυτό που είναι. Ως εκ τούτου, δεν είναι ασυνήθιστο να βλέπεις σειρές λεωφορείων με Κινέζους επισκέπτες στο Μπορντώ, αποφασισμένους να εκπαιδευτούν, όχι μόνο για το ίδιο το κρασί, αλλά και για τις περίπλοκες μεθόδους παραγωγής. Οι Κινέζοι έχουν βρει ότι το κλειδί για να εκτιμήσουν το κρασί είναι να το συνδέσουν με την κουλτούρα τους για το τσάι. Και τα δύο έχουν την ίδια δομή το κρασί όπως και το τσάι αποτελεί τμήμα των κινέζικων γευμάτων για αιώνες.

 

Η ταινία παρουσιάζει μια πολύ ισορροπημένη, γεμάτη με αισιοδοξία εικόνα του φαινομένου Μπορντώ / Κίνα, παρουσιάζοντας τις πιο επικριτικές φωνές και των δύο πλευρών. Τώρα που ξέρετε και τους δύο αυτούς κόσμους καλά, πώς βλέπετε το μέλλον του κρασιού στην Κίνα και στο Μπορντώ;

Όσο οι Κινέζοι κατανοούν το κρασί, το Μπορντώ θα φεύγει από το επίκεντρο, όπως έχει γίνει και με άλλες περιοχές για παράδειγμα την Βουργουνδία, την κοιλάδα του Ροδανου κλπ, για να μην αναφέρουμε την Ιταλία, την Ισπανία και τη Νότια Αμερική. Οι προβλέψεις λένε ότι σε 20 με 30 χρόνια, η παραγωγή κρασιού όλου του κόσμου δεν θα είναι αρκετή για να ικανοποιήσει την αγορά της Κίνας. Αυτό φαίνεται να το γνωρίζει καλά η κινεζική κυβέρνηση, η οποία κάθε χρόνο φυτεύει δεκάδες χιλιάδες στρέμματα με αμπέλια για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τη μελλοντική ζήτηση.

Η τύχη του Μπορντώ ήταν πάντα άμεσα συνδεδεμένη με τις διεθνείς αγορές, καθώς μπορεί να παράγει περιορισμένη ποσότητα κρασιού και τώρα με τη διεύρυνση της Κινέζικης αγοράς, οι τιμές των καλύτερων κρασιών του Μπορντώ συνεχώς θα αυξάνονται.