La Tour Melas
“I would never have put it in Greece if I had tasted it blind” Jancis Robinson tasting La Tour Melas 2010
«Δεν θα σκεφτόμουν ποτέ την Ελλάδα σαν χώρα προέλευσής του, εάν το είχα δοκιμάσει σε τυφλή δοκιμή»Τζάνσις Ρόμπινσον δοκιμάζοντας το La Tour Melas 2010
Ο μύθος λέει πως όλα ξεκίνησαν με ένα στοίχημα. Όταν κατά την διάρκεια μιας γευσιγνωσίας ακριβών Γαλλικών κρασιών στην Ελβετία, ένας από τους συνδαιτυμόνες του κοσμοπολίτη Κύρου Μελά είπε: “Εσείς εκεί στην Ελλάδα, δεν μπορείτε να κάνετε τέτοια κρασιά”. ήταν η σπίθα που άναψε το φλογερό ταμπεραμέντο του Έλληνα της παγκόσμιας διασποράς, του Κύρου Μελά που δεν έμαθε, σε όλη την πετυχημένη του πορεία σαν επιχειρηματίας, να δέχεται την φράση “δεν μπορώ”. Ευθαρσώς λοιπόν δήλωσε στην ομήγυρη, ότι μέσα σε μια δεκαετία, ο ίδιος και χωρίς να έχει την παραμικρή σχέση μέχρι τότε με την παραγωγή του οίνου, θα έκανε κρασί, αντίστοιχης ποιότητας με αυτά που δοκίμαζαν εκείνη τη στιγμή. Και δεν ήταν λόγια του κρασιού!
Το κτήμα υπήρχε ήταν ένας ελαιώνας, κληροδότημα από την μητέρα του κοντά στο χωριό Αχινός στον νομό Φθιώτιδος. Το υψόμετρο κυμαίνεται από 150 έως 200 μέτρα, περιβάλλεται από ένα δάσος με βελανιδιές και αγναντεύει τον Μαλιακό (ο ρόλος της θάλασσας αποδείχτηκε καταλυτικός για το μεσοκλίμα της περιοχής, μιας και η αύρα της, μετριάζει τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού).
Μετά από τις εδαφολογικές έρευνες και με την βοήθεια του διακεκριμένου οινολόγου/αμπελουργού, κυρίου Πάνου Ζουμπούλη (ο οποίος παραμένει μέχρι σήμερα σύμβουλος του κτήματος), το συμπέρασμα ήταν, ότι οι συνθήκες ταίριαζαν ιδανικά για ποικιλίες της δεξιάς πλευράς του Bordeaux (Saint-Emilion- Pomerol) που τυγχάνει να παράγουν και τα αγαπημένα κρασιά του Κύρου Μελά.
Τα φυτά εισήχθησαν από την Γαλλία ( Cabernet Franc, Merlot και Petit Verdot) και τα πρώτα αμπέλια φυτεύτηκαν το 2001. Η πρώτη πειραματική οινοποίηση έγινε το 2004 και η πρώτη σοδειά που εμφιαλώθηκε ήταν του 2007. Όλα γίνονται εκεί, με αβίαστο τρόπο απ’ την αρχή, γιατί ο πρωταρχικός στόχος ήταν και παραμένει ο ίδιος μέχρι σήμερα, δηλαδή η παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας, ανεξαρτήτου κόστους.
Η φύτευση είναι από τις πυκνότερες που καταγράφονται στο αμπελουργικό χάρτη της χώρας μας, 1,000 φυτά ανά στρέμμα. Ο λόγος, όπως μου εξήγησε η οινολόγος τα δυόμιση τελευταία χρόνια στο “La Tour Melas” Elsa Piccard, είναι η δημιουργία ανταγωνιστικού περιβάλλοντος μεταξύ των φυτών που σε συνάρτηση με τις συνθήκες εδάφους-μεσοκλίματος-υδατοχωρητικότητας να παρέχουν μικρές στρεμματικές αποδόσεις φρούτων, με υψηλή συμπύκνωση οργανοληπτικών χαρακτηριστικών. Αμπελουργία ακριβείας, χειμερινό και ανοιξιάτικο κλάδεμα με ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των ματιών σε σύστημα μονού Guyot.
Η καλλιέργεια είναι αυστηρά βιολογική, συνεπικουρούμενη με όλες σχεδόν τις μεθόδους της βιοδυναμικής προσέγγισης. Επιπλέον σχεδόν τα πάντα μέσα στο αμπέλι γίνονται από τον παράγοντα άνθρωπο χωρίς την χρήση καλλιεργητικών μηχανών.Το θέμα του νερού αντιμετωπίστηκε ικανοποιητικά μιας και μια μικρή φυσική πηγή βρέθηκε λίγο ψηλότερα απ’ το κτήμα, εξυπηρετεί ως ένα βαθμό τις εκάστοτε ανάγκες των νεαρών αμπελιών. Από το 2001 μέχρι σήμερα σχεδόν κάθε χρόνο ένα μικρό μέρος νέων φυτεύσεων προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες.
Το κτήμα συνολικά φροντίζεται με την λογική ενός αυτόνομου οργανισμού ο οποίος περιλαμβάνει και συμβιώνει με όλη την υπόλοιπη χλωρίδα και πανίδα της περιοχής. Τα αμπέλια με τα αγριόχορτα, τους ελαιώνες, τα οπωροφόρα και τις βελανιδιές που το περιβάλλουν. Οι μικρές οάσεις άγριων αρωματικών φυτών με τις μέλισσες και τα έντομα. Τα λιγοστά πρόβατα, οι χήνες και τα μικρά άγρια ζώα που παίζουν κλεφτοπόλεμο με το δύο καλοκάγαθα οικόσιτα σκυλιά του πύργου και που λατρεύουν την γεύση των σταφυλιών. Όλες οι εργασίες στο κτήμα αλλά και στο οινοποιείο γίνονται με βάση το ημερολόγιο βιοδυναμικής της Maria Thun.
Η συγκομιδή γίνεται μόνο με το χέρι και σε περισσότερα από ένα περάσματα, ούτως ώστε την κάθε φορά να μαζεύονται μόνο οι ώριμοι και υγιείς καρποί. Ο αποραγισμός γίνεται αποκλειστικά με το χέρι, ρόγα-ρόγα, έτσι τα σταφύλια οδηγούνται στα δρύινα βαρέλια για ζύμωση ατραυμάτιστα και χωρίς άλλα ανεπιθύμητα στοιχεία. Όλη αυτή η διαδικασία απαιτεί πολυάριθμο εργατικό δυναμικό (πάνω από 40 εργάτες στην εποχή του τρύγου), γεγονός που αυξάνει το κόστος κατακόρυφα. Όλη η διαδικασία οινοποίησης γίνεται στο κτήμα, με αβίαστο τρόπο, γιατί ο πρωταρχικός στόχος ήταν και παραμένει ο ίδιος μέχρι σήμερα: η παραγωγή κρασιών υψηλής ποιότητας, ανεξαρτήτου κόστους.
Το οινοποιείο, όλο πετρόκτιστο, είναι πλήρως εναρμονισμένο με την φυσική αισθητική και το χρώμα του περιβάλλοντος. Με δυσκολία το διακρίνει κάποιος αφού προεξέχει ελάχιστα ακολουθώντας προς τα κάτω και στους τέσσερις ορόφους του, τις αναβαθμίδες του ανάγλυφου. Η κατακόρυφη κατασκευή του βοηθά στην εκμετάλευση της βαρύτητας για την μεταφορά του κρασιού προς τα διάφορα στάδια οινοποίησης χωρίς την απαραίτητη χρήση αντλιών.
Μια πέτρινη δεξαμενή που κτίσθηκε αρχικά ως ταμιευτήρας νερού για το πότισμα των αμπελιών, σταδιακά μεταμορφώθηκε σε πύργο που η κατασκευή του αποπερατώθηκε το 2013 και σ΄αυτόν οφείλει το όνομά του το κτήμα. “La Tour Melas”(La Tour, ο πύργος στα γαλλικά). Ένα επιβλητικό κτίσμα, ο ρόλος του οποίου θα είναι η άψογη φιλοξενία περιορισμένου αριθμού επισκεπτών ή καλεσμένων, σε ένα χώρο υψηλής αισθητκής.
Το θέμα του νερού είχε λυθεί άλλωστε από μια μικρή φυσική πηγή που βρέθηκε λίγο ψηλότερα απ’ το κτήμα και εξυπηρετεί ως ένα βαθμό τις εκάστοτε ανάγκες των νεαρών αμπελιών. Από το 2001 μέχρι σήμερα σχεδόν κάθε χρόνο ένα μικρό μέρος νέων φυτεύσεων προστίθενται στις ήδη υπάρχουσες.
Υπάρχει διάχυτη στα πρόσωπα των ανθρώπων του κτήματος, μια αύρα ικανοποίησης, πληρότητας και αισιοδοξίας. Μια ηρεμία που μεταδίδεται από τον ίδιο τον Κύρο Μελά. Ο στόχος του παραμένει ίδιος από το ξεκίνημα, το La Tour Melas να συνεχίσει να είναι ένα boutique οινοποιείο που παράγει κρασιά υψηλής ποιότητας. Στα μακροπρόθεσμα σχέδιά του είναι η αγορά αμπελιών και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Δηλώνει επίσης πως θα είχε ενδιαφέρον και η οινοποίηση άλλων ποικιλιών, από άλλα μέρη της χώρας μας, με βασική προϋπόθεση την υψηλή ποιότητα της πρώτης ύλης.
Δοκιμάστηκαν το La Tour Melas 2008, το Cyrus One 2009 (η δεύτερη ετικέτα του κτήματος από τα νεαρότερα αμπέλια) και μέσα από τα βαρέλια τρία κρασιά που περιμένουν την σειρά τους για blending και εμφιάλωση. Φιλτράρισμα και κολλάρισμα, δεν γίνονται.
Το Cabernet Franc 2011 είχε μεγάλη ένταση μικρών κόκκινων φρούτων, βιολέτα, βανίλια, μαύρο πιπέρι. Ντελικάτες τανίνες, συμπύκνωση, δομή, φινέτσα, φρεσκάδα και υπέροχη αίσθηση του φρούτου στο στόμα.
Ακολούθησε το Cabernet Franc του 2012. Υψηλές, μαστιχωτές τανίνες, περισσότερο σωματώδες από του ’11 και με υψηλότερη οξύτητα. Λιγότερο έντονα τα φρούτα στη μύτη από το στόμα. Αρκετά ασύμμετρο ακόμη αλλά με δομή και πολυπλοκότητα που μαρτυρούν πως η εξέλιξή του θα δώσει ένα μεγάλο κρασί.
Και τέλος το Merlot 2011. Πολύ υψηλή συμπύκνωση, νομίζεις πως το μασάς. Άγρια βατόμουρα, δαμάσκηνο, bitter σοκολάτα. Καλή οξύτητα, πλούσιο, βελούδινο, με άριστη ισορροπία σώματος και τανινών. Ένα μεγαλειώδες Merlot.
Το “La Tour Melas” είναι η κύρια ετικέτα του κτήματος, ένα blend από Cabernet Franc και Merlot. Η δεύτερη ετικέτα είναι το “Cyrus One” από τις ίδιες ποικιλίες, αλλά από σταφύλια που προέρχονται από νεαρότερα αμπέλια.
Στέφανος Κόγιας
