Πίνω άρα… αθλούμαι! Oι άνθρωποι που ασκούνται τακτικά είναι πιθανό να πίνουν συχνά
Δύο νέες μελέτες προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις στο γιατί οι άνθρωποι που ασκούνται τακτικά είναι επίσης πιθανό να είναι μετριοπαθείς πότες.
Όταν κερδίζει η ομάδα σας, το πρώτο που σκέφτεστε είναι να βγείτε σε ένα μπαρ να το γιορτάσετε; Έχετε σύρει τα πόδια σας στο γυμναστήριο το επόμενο πρωί από μια νύχτα έξω με φίλους; Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που ασκούνται τακτικά τείνουν επίσης να καταναλώνουν αλκοόλ με μέτρο. Τώρα, δύο νέες μελέτες δείχνουν ότι αυτό δεν είναι απλά μια σύμπτωση. Το αλκοόλ και η άσκηση μπορεί στην πραγματικότητα να είναι αλληλένδετα. Οι δύο δραστηριότητες απελευθερώνουν χημικές ουσίες στον εγκέφαλό μας, που μας κάνουν να νιώθουμε καλά και η κάθε μια από αυτές είναι ένα κίνητρο που μας οδηγεί στην άλλη.
Η J. Leigh Leasure, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον και διευθύντρια του εργαστηρίου της συμπεριφοράς νευροεπιστημών του σχολείου, αναρωτήθηκε με τους συναδέλφους της, γιατί αυτές οι αντιφατικές δραστηριότητες πάνε μαζί. Έτσι, διεξήγαγαν μια εκτεταμένη ανασκόπηση προηγούμενων μελετών, δημοσιεύοντας τα συμπεράσματά τους στο τεύχος Νοέμβριου 2015 του περιοδικού «Frontiers in Psychiatry» .
Η συσχέτιση μεταξύ της άσκησης και της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ έχει γίνει προφανής εδώ και δεκαετίες. Οι άνθρωποι που ασκούνται τείνουν να έχουν και άλλες υγιεινές συμπεριφορές, όπως η υγιεινή διατροφή και η αποφυγή του καπνίσματος. Τυπικά, η τακτική κατανάλωση αλκοόλ δεν θεωρείται ως μια από αυτές τις υγιεινές συμπεριφορές, αλλά η συσχέτιση της με την άσκηση έχει παρατηρηθεί και εντοπιστεί ξανά και ξανά.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι μετριοπαθείς πότες είχαν διπλάσιες πιθανότητες να είναι σωματικά δραστήριοι, και μια άλλη διαπίστωσε ότι οι τακτικοί καταναλωτές αλκοόλ έχουν 10% περισσότερες πιθανότητες να ασκούνται έντονα από ό,τι οι απέχοντες. Αλλά η πλειοψηφία αυτών των μελετών στηρίχθηκε στη μνήμη των συμμετεχόντων, οι οποίοι ανέφεραν πόσο συχνά έπιναν και ασκούνταν μέσα σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως κάποιοι μήνες ή ένας χρόνος. Οι μελέτες επίσης, σπάνια κατέγραψαν απευθείας συνδέσεις μεταξύ της άσκησης και του ποτού ας πούμε, για παράδειγμα κάποιος να πάει στο γυμναστήριο την ίδια ημέρα που πήγε για ποτό.
Μια μελέτη του Πολιτειακού Πανεπιστήμιου της Πενσυλβάνια, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος Ιουνίου 2015, του περιοδικού «Ψυχολογία της Υγείας», προσπάθησε να κατανοήσει το πρόβλημα αυτό, βάζοντας τους συμμετέχοντες να διατηρούν ημερήσιο ημερολόγιο της κατανάλωσης αλκοόλ και της σωματικής τους δραστηριότητας για τρεις εβδομάδες. Οι ερευνητές παρείχαν στους συμμετέχοντες μια εφαρμογή για τα κινητά τους, η οποία έκανε την καταγραφή σχεδόν στιγμιαία.
Μια ομάδα 150 ενηλίκων, ηλικίας 19 έως 89, με ομοιόμορφη κατανομή φύλων και με διαφορετικά επίπεδα εκπαίδευσης, εθνικότητας και καθεστώτος απασχόλησης, απάντησαν αρχικά ένα ερωτηματολόγιο για τον τρόπο ζωής και την υγεία τους και στη συνέχεια χρησιμοποίησαν την εφαρμογή για τρείς περιόδους των 21 ημερών κατά τη διάρκεια ενός έτους. Κατά τη διάρκεια κάθε φάσης τριών εβδομάδων, κατέγραφαν στην εφαρμογή, στο τέλος της ημέρας, πόσα ποτήρια μπύρας, κρασιού ή ποτού είχαν καταναλώσει και πόσες περιόδους ήπιας, μέτριας ή έντονης άσκησης είχαν για τουλάχιστον 10 λεπτά. Η εφαρμογή διαβίβαζε αμέσως τις εκθέσεις στο ερευνητικό εργαστήριο.
Αναλύοντας τα δεδομένα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ακόμη μια φορά ότι οι μετριοπαθείς πότες ασκούνται πιο συχνά από τους συνομηλίκους τους που δεν έπιναν. Επίσης όμως, διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που έπιναν περισσότερο σε μια συγκεκριμένη ημέρα είχαν επίσης την τάση να ασκηθούν περισσότερο την ίδια ημέρα. Οι ερευνητές είδαν μια σαφή σχέση μεταξύ, για παράδειγμα, ενός επιπλέον μισάωρου στο γυμναστήριο το πρωί και ενός επιπλέον ποτηριού σαμπάνιας στο happy hour.
Το Πανεπιστήμιο του Χιούστον βρήκε άλλη μια άλλη ένδειξη σε μελέτες που έγιναν σε τρωκτικά. Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι τα τρωκτικά, όπως και οι άνθρωποι, θα επιλέξουν αυτόνομα και θα απολαύσουν τόσο την άσκηση όσο και το αλκοόλ. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι, όταν έχουν εναλλασσόμενη πρόσβαση στο αλκοόλ και την άσκηση, τα τρωκτικά ασχολούνται και με τις δύο δραστηριότητες σε συγκρίσιμα, σταθερά επίπεδα. “Είναι ένα είδος υποκατάστατου της ηδονής », δήλωσε η Leasure. “Δεν έχω ανταμοιβή για την άσκηση μου, αλλά μπορώ να έχω ανταμοιβή από το αλκοόλ.”
Η Leasure και η ομάδα της, ισχυρίζεται ότι τα αποτελέσματα της άσκησης και της κατανάλωσης αλκοόλ στον εγκέφαλο αποτελούν μία από τις πιο συναρπαστικές εξηγήσεις για τον συσχετισμό. “Ο λόγος που η άσκηση αποτελεί επιβράβευση είναι ότι προκαλεί την απελευθέρωση χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται καλά, όπως οι ενδορφίνες και ντοπαμίνη», εξήγησε η Leasure. “Το αλκοόλ αυξάνει επίσης τα επίπεδα της ντοπαμίνης και ενδορφινών, έτσι υπάρχει μια επικάλυψη στο πώς αυτές επηρεάζουν τον εγκέφαλο, μιλώντας χημικά .” Οι άνθρωποι οι οποίοι δεν εξαρτώνται από αυτές τις δραστηριότητες μπορούν να δραστηριοποιηθούν μέτρια σε καθεμία από αυτές για να παρατείνουν τα συναισθήματα ανταμοιβής και ευτυχίας που παράγονται από αυτές τις χημικές ουσίες.
Αυτό μπορεί να εξηγήσει την νευρική σύνδεση μεταξύ της φυσικής δραστηριότητας και της άσκησης, αλλά δεν ευθύνονται για τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τα ερεθίσματα που διαμορφώνουν επίσης την ανθρώπινη συμπεριφορά. Η Leasure και η ομάδα της συνέστησαν ότι υπάρχουν τέσσερα κοινά κίνητρα μεταξύ της κατανάλωσης αλκοόλ και της άσκησης: πολύ εργασία – πολύ διασκέδαση, ο πανηγυρισμός, η εικόνα του σώματος μας και η ενοχή. Τα δύο πρώτα προτείνουν ότι το αλκοόλ μπορεί να είναι μια ανταμοιβή μετά από ένα νικηφόρο αγώνα. Στα δύο τελευταία, τα αντισταθμίζονται τα οφέλη της άσκησης με τις θερμίδες του ποτού ή τις ανεύθυνες συμπεριφορές, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη, επίσης, την προσωπικότητα και τους κοινωνικούς παράγοντες. Οι εξωστρεφείς είναι πιο πιθανό να παρακινήσουν τους φίλους τους για άλλον ένα γύρο μπύρες σε ένα πάρτι ή να μαζέψουν μια ομάδα για ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου 5χ5. Τα κοινωνικά ανήσυχα άτομα μπορεί να αποφεύγουν τα θορυβώδη γεγονότα όπως την έξοδο σε ένα μπαρ και μπορεί επίσης να αποφεύγουν το γυμναστήριο, λόγω του φόβου της δημόσιας έκθεσης.
Σε περίπτωση που οι τακτικά αθλούμενοι ανησυχούν για τις συνήθειες τους στην κατανάλωση αλκοόλ, οι ερευνητές τονίζουν ότι η αλληλένδετη σχέση δεν είναι επιβλαβής σε μη εξαρτημένα άτομα, αν δεν πίνουν πολύ και αν δεν είναι εθισμένοι στο γυμναστήριο, δεν πρέπει να ανησυχούν.
“Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που οι άνθρωποι πρέπει να γνωρίζουν, όχι επειδή μπορεί να γίνουν προβληματικοί πότες”, δήλωσε η Leasure. “Αλλά μπορεί να θέλουν απλά να παρατηρήσουν αν έχουν την τάση να πιούν άλλο ένα ποτό κατά τις ημέρες που γυμνάζονται. Νομίζω ότι είναι κάτι που τους βοηθάει να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές, αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν τις πληροφορίες με αυτόν τον τρόπο. ”
