‘Oτι θα θέλατε να ξέρετε για το Pinot Grigio

Πρέπει να ειπωθεί ευθύς εξαρχής ότι, αν και η ποικιλία θεωρείται ιταλική, το σταφύλι Pinot gris, Pinot grigio ή Grauburgunder, στην πραγματικότητα προέρχεται από τη Γαλλία όπου ονομάζεται Pinot Gris – το γκρίζο (ή grigio) που σημαίνει γκρίζο και έχει σχέση με το χρώμα των σταφυλιών.

Το Pinot Gris είναι στην πραγματικότητα μια έγχρωμη μετάλλαξη του κόκκινου σταφυλιού Pinot Noir, το οποίο συνέβη στη Βουργουνδία, αν και η “πιό έγκυρη αναφορά” του Pinot Gris στην πραγματικότητα αναφέρεται στο Baden-Wurttembery της Γερμανίας το 1711.

Όσον αφορά την άφιξή του στην Ιταλία, το ίδιο βιβλίο αναφοράς δείχνει ότι το Pinot Gris εισήχθη στην Ιταλία στις αρχές του 19ου αιώνα, στο βόρειο τμήμα της χώρας, συγκεκριμένα στο Piedmont.

Το Pinot gris καλλιεργείται σε όλο τον πλανήτη με τα “πικάντικα” αλσατικά και ελαφρύτερα σε στυλ πιο όξινα ιταλικά να αναγνωρίζονται ευρύτερα στον κόσμο. Σε περιοχές του Νέου Κόσμου, όπως το Marlborough, η Τασμανία, η Νότια Αυστραλία, η Ουάσιγκτον και το Όρεγκον, τείνουν να έχουν μέτρια έως χαμηλή οξύτητα, υψηλότερα επίπεδα αλκοόλ και σχεδόν «λιπαρή» υφή. Οι γεύσεις μπορούν να κυμαίνονται από μήλο, ροδάκινο, εσπεριδοειδών και λουλουδιών σε ώριμες τροπικές νότες φρούτων όπως πεπονιού και μάνγκο και σε μερικές περιπτώσεις αρώματα επηρεασμένα από βοτρύτη.

Στην Ιταλία, τα σταφύλια Pinot grigio συλλέγονται νωρίς για να διατηρήσουν την αναζωογονητική οξύτητα και να ελαχιστοποιήσουν ορισμένες από τις εμφανείς φρουτώδεις ιδιότητες της ποικιλίας, δημιουργώντας ένα πιο ουδέτερο προφίλ γεύσης. Αυτό το στυλ συχνά μιμούνται και σε άλλες περιοχές κρασιού του Παλαιού Κόσμου, όπως η Γερμανία όπου το σταφύλι είναι γνωστό ως Ruländer.

Σίγουρα σήμερα, η βόρεια Ιταλία δεσπόζει στην παγκόσμια παραγωγή αυτού του σταφυλιού. Έτσι, ενώ tο Pinot Grigio – για να χρησιμοποιήσει το ιταλικό συνώνυμό του –είναι μια διεθνής ποικιλία , με φυτεύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο συνολικού ύψους 60.000 εκταρίων, η Ιταλία οδηγεί με 24.500 εκτάρια, εκ των οποίων όλα εκτός των 500 χιλ. βρίσκονται στα βορειοανατολικά της χώρας.

Πράγματι, από τον Μάιο του τρέχοντος έτους, ένας αμπελώνας που καλύπτει το Βένετο, το Friuli και το Trentino-Alto Adige έχει αποκτήσει ένα νέο DOC, το οποίο αποκαλείται Pinot Grigio delle Venezie DOC.

Αυτή είναι η πιο στενά ελεγχόμενη ζώνη παραγωγής και αντιπροσωπεύει περίπου τα δύο τρίτα της ετήσιας παραγωγής Pinot Grigio των 300 εκατομμυρίων φιαλών της Ιταλίας.

Είναι σημαντικό για τους λάτρεις του Pinot Grigio, ότι όλοι οι οίνοι που φέρουν αυτή τη νέα ταξινόμηση θα πρέπει να πιστοποιούνται από μια ανεξάρτητη επιτροπή προτού εμφιαλωθούν, με την ελπίδα ότι θα εξαλειφθεί η κακή ποιότητα Pinot Grigio.

 

H αγορά του Pinot Grigio  στην Μ.Βρετανία

Το Pinot Grigio αντιπροσωπεύει το 9,3% της βρετανικής λιανικής πώλησης για ήσυχους  οίνους και είναι το δεύτερο κρασί σε πωλήσεις μετά το  Sauvignon Blanc, σύμφωνα με τη  Nielsen.

Κατά το έτος έως τα μέσα Ιουλίου, οι λιανικές πωλήσεις ανήλθαν σε 466 εκατ. λίρες, εκ των οποίων τα 301 εκατ. ήταν σε Ιταλούς. Και εξακολουθεί να αυξάνεται, αν και μόνο κατά 1,5% στην περίπτωση του Pinot Grigio από την Ιταλία, των οποίων οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά 2,4%. Ακολούθως, το αμερικανικό  Pinot Grigio σημείωσε άνοδο κατά 17,2% σε £ 59εκ την ίδια περίοδο, χάρη στη μάρκα Barefoot του Gallo.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον Jonathan Sheppard, επικεφαλής της αναλυτικής ομάδας της Nielsen, “το Prosecco εξακολουθεί να πετάει αλλά δεν φαίνεται να έχει αθροιστική επιρροή στα ιταλικά κρασιά εν γένει”.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των ιταλικών εξαγωγών, το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσωπεύει το 28% της παραγωγής Pinot Grigio της Ιταλίας, δηλαδή περίπου 85 εκατομμύρια μπουκάλια εξάγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο ετησίως.

Παρ΄ όλα αυτά η αγορά των Η.Π.Α. είναι η μεγαλύτερη αγορά για το σταφύλι αυτό.

 

Η αγορά του Pinot Grigio στην Αμερική

Το 1979, ο Tony Terlato εισήγαγε τα πρώτα κιβώτια Pinot Grigio Santa Margherita στις ΗΠΑ, και έτσι ξεκίνησε η αγάπη των ΗΠΑ για αυτό το σταφύλι.

Ως ένα τελείως άγνωστο κρασί, ο Terlato έβαλε τιμή διπλάσια από  τον τότε ηγέτη της αγοράς ( Bolla Soave)  και με το γενικότερο διαμοιρασμό του κέρδους, έδωσε στο εμπόριο, ιδιαίτερα στους εστιάτορες, τα κίνητρα για να το προωθήσουν.

Στην προώθηση αυτή προστέθηκαν και κάποιες μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες και τώρα το κρασί πουλάει  περίπου 700.000 κιβώτια ετησίως στην Αμερική, παρά την αξιοσημείωτα υψηλή τιμή του. Εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές κρασί της χώρας στην κατηγορία $ 25-plus (£ 19.50).

Εν τω μεταξύ, η συνολική αγορά για το ιταλικό Pinot Grigio στις ΗΠΑ έχει φτάσει σχεδόν τα 115 εκατομμύρια μπουκάλια, καθιστώντας τη την μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο για αυτό το σταφύλι.

Οι ΗΠΑ είναι πλέον επίσης σημαντικός παραγωγός Pinot Grigio κατέχοντας το 13% των παγκόσμιων φυτεύσεων του σταφυλιού, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 7.800ha, σχεδόν το ένα τρίτο σε σχέση με την Ιταλία, όπου οι φυτείες ανέρχονται συνολικά σε 24.500ha.

 

Παραγωγή και πωλήσεις στην Ιταλία

Στην Ιταλία, οι φυτεύσεις του Pinot Grigio αυξήθηκαν από 3.413 ha. το 1990 σε 24.501 ha. το 2015 και ο αριθμός τους συνεχίζει να αυξάνεται.  Η χώρα αντιπροσωπεύει το 43% των παγκόσμιων φυτεύσεων, ενώ οι αμπελώνες Pinot Grigio της Ιταλίας καλύπτουν μια έκταση τόσο μεγάλη όσο οι συνδυασμένες φυτεύσεις των πέντε άλλων μεγάλων παραγωγών του σταφυλιού, οι οποίες, κατά σειρά, είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Αυστρία , η Γαλλία και η Νέα Ζηλανδία.  Το 83% των ιταλικών φυτεύσεων Pinot Grigio βρίσκονται στα βορειοανατολικά της χώρας, με σχεδόν 56% μόνο στο Βένετο.

 

• 24003ha είναι συγκεντρωμένα στα βορειοανατολικά

 

• 13,404ha στο Βένετο

 

• 7,132 εκ. στο Fruili

 

• 2.838 χλμ. στο Trento

 

Το συνολικό ποσό Pinot Grigio DOC στη βορειοανατολική Ιταλία είναι περίπου 31 εκατομμύρια μπουκάλια. Αποτελεί δηλαδή ένα σχετικά μικρό ποσοστό της γενικότερης παραγωγής Pinot Grigio της περιοχής αυτής, το οποίο ανέρχεται σε 271 εκατομμύρια φιάλες – σχεδόν το 90% των συνολικά 302 εκατομμυρίων φιαλών που παράχθησαν στη χώρα το 2015.

Η Ιταλία καταναλώνει μόλις το 2% της ετήσιας εγχώριας παραγωγής της Pinot Grigio.

 

Παραγωγή Pinot Grigio ανα περιοχή στην Ιταλία(σε φιάλες)

Σύνολο: 302m φιάλες

 

Delle Venezie IGT: Φιάλες 166m

 

Βένετο (DOP και IGP): φιάλες 44m

 

Fruili (DOP και IGP): φιάλες 33m

 

Τρεντίνο (DOP και IGP): φιάλες 28m

 

(Συνολικά Βορειοανατολικά: φιάλες 271m)

 

Σικελία: 13,6εκ φιάλες

 

Λομβαρδία: 7 εκ. φιάλες

 

Alto Adige: 6 εκ. φιάλες

 

Τοσκάνη: 2εκ. φιάλες

 

Puglia: 1.5 εκ. φιάλες

 

Ούμπρια: 0.5 εκ. φιάλες

 

Emilia: 0.2 εκ. φιάλες

 

Pinot Grigio delle Venezie DOC

Το νέο Pinot Grigio delle Venezie DOC – το οποίο εγκαινιάστηκε επίσημα στh Vinitaly τον Μάιο του τρέχοντος έτους – υπόσχεται να επιβάλει τάξη και πειθαρχία στο κορυφαίο λευκό κρασί της Ιταλίας. Το DOC καλύπτει το Tre Venezie του Veneto, του Friuli και το Trentino Alto Adige και προβλέπεται να παράγει περίπου 202 εκ. μπουκάλια.

Οι μέγιστες αποδόσεις ανα εκτάριο έχουν μειωθεί  και όλοι οι οίνοι θα πρέπει να υποβληθούν σε ανεξάρτητο tasting panel  για να λάβουν μια ταινία-σφραγίδα πιστοποίησης.

Ο στόχος είναι να ταιριάζει  αυτό που φυτεύεται και παράγεται με αυτό που πραγματικά πωλείται. Επιπλέον, σχεδιάζεται η προώθηση του νέου DOC στο εμπόριο και στη συνέχεια στους καταναλωτές.