Το Βρετανικό Υπουργείο Υγείας εξέδωσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για την κατανάλωση αλκοόλ

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές που εξέδωσαν οι Βρετανοί σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ ορίζουν ότι είναι ανθυγιεινό να πίνεις, σε όποια ποσότητα κι αν το κάνεις, ωστόσο οι συστάσεις των Η.Π.Α. υποστηρίζουν την μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.

Το βρετανικό Υπουργείο Υγείας, με επικεφαλής την διευθύντρια  Ιατρικού Τμήματος Dame Sally Davies, κυκλοφόρησε νέες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ στην οποία οι επικεφαλείς των ιατρικών συμβούλων της χώρας απορρίπτουν όλα τα  οφέλη για την υγεία από το κρασί ή άλλα αλκοολούχα ποτά. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι ασφαλής σε κανένα επίπεδο, προειδοποιούν, υποστηρίζοντας ότι ακόμη και μικρές ποσότητες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων προβλημάτων υγείας. Συνιστούν επίσης να μειωθούν τα συνιστώμενα επίπεδα κατανάλωσης για τους άνδρες σε όχι περισσότερο από ένα ποτό την ημέρα.

Οι σοβαρές συστάσεις ήταν ένα σοκ για πολλούς, κάθως η Αγγλία έχει πλέον ένα από τα αυστηρότερα συστήματα κανόνων στο κόσμο, όσον αφορά στην κατανάλωση αλκοόλ.

Συγκριτικά, το αμερικανικό υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών και του Τμήματος Γεωργίας εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2015-2020 (Dietary Guidelines for Americans) μια μέρα νωρίτερα. Η έκθεση των ΗΠΑ διατήρησε όμως τα μάντρα της μετριοπάθειας- συνίσταται δηλαδή ένα ποτό ανά ημέρα για τις γυναίκες και έως δύο για τους άνδρες. Μέσα σε αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές αναφέρεται επίσης ότι  το αλκοόλ «μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να επιτύχουν υγιείς διατροφικές συνήθειες», λέει  η έκθεση.

Η έκθεση των ΗΠΑ αναθεώρησε και τον ορισμό της μονάδας αλκοόλ σε 17ml καθαρής αλκοόλης. Αυτό ισούται με 0,35 λίτρα μπύρας με 5% αλκοόλ, και 0.147 λ. κρασί με 12% αλκοόλ και 40ml  αλκοόλούχου ποτού με 40% αλκοόλ.

Δεδομένου ότι οι μεζούρες αλκοόλ ποικίλουν, στις  κατευθυντήριες γραμμές των ΗΠΑ δίνονται παραδείγματα σχετικά με το πόσα ισοδύναμα ποτά περιέχει κάθε ποτό.  Αν σας αρέσουν για παράδειγμα τα μεγάλα ποτήρια κρασιού και ρίξτε στο ποτήρι σας 0.260 λίτρα κρασί που έχει 12 % αλκοόλ θα είναι σαν να πίνετε “1.8” ποτά (260ml x 12% : 17ml =1.8 μονάδες αλκοόλ), σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές. Εάν το κρασί αυτό έχει  15 % αλκοόλη, 0.147 λίτρα είναι ίσα με “1.3 ποτά.”

Στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου τώρα,  η μονάδα αλκοόλ είναι περίπου 8 ml καθαρής αλκοόλης. Οι παλιές βρετανικές οδηγίες συνιστούσαν 21 μονάδες ανά εβδομάδα για τους άνδρες και 14 για τις γυναίκες. Τώρα, η σύσταση για τους άνδρες και τις γυναίκες είναι μόλις 14 μονάδες ανά εβδομάδα. Έτσι, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα ενός ποτηριού 0.147 λίτρων με 15% αλκοόλ, οι κατευθυντήριες γραμμές του Ηνωμένου Βασιλείου περιορίζουν  την κατανάλωση για τους άνδρες (και γυναίκες) σε μόλις πάνω από έξι ποτήρια την εβδομάδα, ενώ οι κατευθυντήριες γραμμές των ΗΠΑ δείχνουν ότι δεν υπάρχει ανώτερο του 11 για τους άνδρες και 5.5  για τις γυναίκες.

Γιατί η σημαντική αυτή μεταβολή γίνεται τώρα στο Λονδίνο; Οι προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές του Ηνωμένου Βασιλείου εκδόθηκαν το 1995 και τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλοί στο τομέα της υγείας που απαιτούσαν νέους κανονισμούς λιγότερο ξεπερασμένους και μπερδεμένους. Ιδιαίτερη κριτική δεχόταν για παράδειγμα η  κατευθυντήρια γραμμή που επέτρεπε μέχρι και 4 μονάδες ανά εβδομάδα για τις μέλλουσες μητέρες, κάτι που απόκλινε πολύ από τα περισσότερα διεθνή πρότυπα. Μια άλλη αιτία για την έκδοση νέου κανονισμού ήταν το γεγονός ότι η επιστημονική έρευνα έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις συνδέσεις μεταξύ του κρασιού,  του καρκίνου του μαστού και καρκίνου του φάρυγγα.

Το 2012, η Davies ανέθεσε σε ομάδα εμπειρογνωμόνων την επικαιροποίηση των κατευθυντηρίων γραμμών. Σύμφωνα με την έκθεσή τους, η ομάδα μελέτησε “τα στοιχεία από 44 συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις» που δημοσιεύτηκαν μετά το 1995 και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, «Ο κίνδυνος μιας σειράς καρκίνων, ειδικά του καρκίνου του μαστού, αυξάνει ανάλογα με την ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ.”

Τι γίνεται όμως με τα πιθανά οφέλη για την υγεία του κρασιού; Η Davies και η ομάδα της απέρριψαν  σε μεγάλο βαθμό την εκτεταμένη έρευνα για τα οφέλη του αλκοόλ και κόκκινου κρασιού στην πρόληψη καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και άλλων χρόνιων ασθενειών και ουσιαστικά την χαρακτήρισε μύθο  στο BBC Radio.

Ειδικά στο θέμα του αν η  μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να βοηθήσει την υγεία της καρδιάς, η επανεξέταση του Ηνωμένου Βασιλείου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τυχόν προστατευτικές καρδιαγγειακές επιδράσεις από κρασί μπορούν να βοηθήσουν μόνο τις γυναίκες άνω των 55. Ισχυρίστηκαν ότι οι γύρω παράγοντες, όπως ότι οι άνθρωποι που πίνουν κρασί τείνουν να ζουν πιο υγιεινά, μπορεί να είναι η αιτία που οι μελέτες παρουσιάζουν οφέλη και ότι όλα αυτά τα οφέλη υπάρχουν όσο η κατανάλωση κρασιού είναι χαμηλή.

«Ως εκ τούτου, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα αποδεικτικά στοιχεία που υποστηρίζουν προστατευτική δράση του κρασιού σήμερα είναι τώρα πιο αδύναμα από ό, τι ήταν το  1995 και ότι υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες» αναφέρουν τα βρετανικά guidelines.  «Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, παράλληλα με όλους τους μεγάλους κίνδυνους για την υγεία που είναι γνωστοί και ισχύουν ακόμα και για την κατανάλωση σε χαμηλά επίπεδα», συμπεραίνει η βρετανική ομάδα, « δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη σύσταση κατανάλωσης κρασιού για λόγους υγείας, ούτε για την έναρξη κατανάλωσης κρασιού  για λόγους υγείας.”

Ο Δρ Ρότζερ Corder του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου και συγγραφέας του βιβλίου The Red Wine Diet θεωρεί απαράδεκτο αυτό το συμπέρασμα. «Ήταν η σύστασή μου για πολλά χρόνια ότι οι άνθρωποι πρέπει να πίνουν πιο λίγο και πιο ποιοτικά», λέει ο Corder.  «Ωστόσο, η έκθεση αυτή μοιάζει να έχει γραφτεί από κακά πληροφορημένους επιστήμονες με ελάχιστη επιστημονική τεκμηρίωση.  Μοιάζει σαν να μην έχει εξεταστεί από ομοτίμους άλλους εμπειρογνώμονες στον τομέα. Υπάρχουν μια σειρά από σημαντικές ελλείψεις στις προτάσεις που θα οδηγήσουν αναπόφευκτα στην απαξίωση αυτών των οδηγιών.»
Όπως εξηγεί ο Corder, η  έκθεση απορρίπτει τα οφέλη του κρασιού στηριζόμενη μόνο σε μια μελέτη. «Αυτή η μελέτη δεν εξετάζει την επίδραση των διαφορετικών τύπων αλκοόλης, και σίγουρα δεν θεωρεί το κόκκινο κρασί ως ξεχωριστή οντότητα. Το δείγμα έρευνας ήταν γυναίκες κυρίως, με ελάχιστο αριθμό ανδρών και δεν προέρχοταν από τις χώρες που παραδοσιακά καταναλώνουν κόκκινο κρασί. Οι ισχυρισμοί ότι το κόκκινο κρασί δεν έχει ιδιότητες καρδιο-προστατευτικές δεν μπορεί να βασίζεται σε ένα συγκεκρμένο πληθυσμό, ο οποίος δεν πίνει κόκκινο κρασί! ».

Φυσικά πρέπει κάποιος να προβληματιστεί για τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ στη Μ. Βρετανία αλλά όπως εξηγεί ο Corder αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές που εκδόθηκαν θα απορριφθούν από το κοινό, γιατί δεν είναι αξιόπιστες. Αυτό σημαίνει ότι η υπόθεση αυτή ήταν μια καλή ευκαιρία, που χάθηκε…