Οι τρεις περίοδοι στην παραγωγή των φελλών κρασιού: Μια επίσκεψη στην Corticeira Amorim
Στην περιοχή Alentejo της Πορτογαλίας, στο δάσος με τα φελλόδεντρα (Quercus suber), έχουμε και την πυκνότερη συγκέντρωση αυτών των δέντρων στον κόσμο! Οι συντάκτες του wineeconomist.com επισκέφτηκαν την περιοχή αυτή στη Πορτογαλία και μας δίνουν την ανταπόκριση!
«Κατά την διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού μας στην Πορτογαλία, επισκεφθήκαμε το Porto και το Alentejo όπου ο Antonio Amorim και ο Carlos de Jesus της εταιρίας Corticeira Amorim, που είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στα σφραγίσματα με φελλό, μας κάλεσαν να επισκεφθούμε τα εργοστάσιά τους στις δύο αυτές περιοχές για να δούμε από πρώτο χέρι αυτό που αποκαλούμε «οι τρεις ηλικίες του φελλού».
Μεσαιωνικές Ρίζες του φελλού
Φυτεύοντας ένα δέντρο φελλό βελανιδιάς είναι μια δήλωση πίστης στο μέλλον. Η πρώτη συγκομιδή πρέπει να περιμένει για 15 χρόνια και ο φελλός που θα παραχθεί από αυτήν είναι χαμηλής ποιότητας, ακατάλληλος για το φυσικό σφράγισμα με φελλό. Η δεύτερη και καλύτερη συγκομιδή, που παράγει πιο εύχρηστους φελλούς, έρχεται 9 χρόνια αργότερα. Μόνο μετά από 9 χρόνια από αυτό και κάθε 9 χρόνια στο μέλλον, μπορούμε να έχουμε την υψηλότερη ποιότητα φελλού. Πολύ λίγα είναι τα πράγματα στον κόσμο του κρασιού, όπως η παραγωγή του Tawny Port 40 ετών, για παράδειγμα, που μπορούν να συγκριθούν με τον φελλό από την άποψη της αισιόδοξης, προοδευτικής σκέψης.
Ο φελλός είναι ένα αρχαίο προϊόν. Οι Έλληνες, οι Αιγύπτιοι και οι Ρωμαίοι σφράγιζαν με φελλό όλα τα βάζα με το κρασί τους. Η συγκομιδή είναι μια επίπονη εργασία που γίνεται με το χέρι αφού κάθε δέντρο έχει τη δική του διαμόρφωση. Οι φωτογραφίες της σύγχρονης συγκομιδής του φελλού θα μπορούσαν εύκολα να εκληφθούν ως μεσαιωνικά έργα ζωγραφικής.
Βιομηχανική επανάσταση
Μπαίνοντας στο εργοστάσιο της Amorim στην Coruche, μπορείτε να πάρετε μια πρώτη αίσθηση της εξέλιξης του χρόνου μέχρι την βιομηχανική επανάσταση. Βέβαια, υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που γίνεται με το χέρι. Η διαλογή στα μεταποιημένα κομμάτια των φλοιών φελλού, για παράδειγμα, εξακολουθεί να απαιτεί την ανθρώπινη κρίση, καθώς αυτά ελέγχονται και βαθμολογούνται για την ποιότητα τους ένα-ένα. Το κλειδί για το κέρδος στο φελλό είναι να μην υπάρχει καμία απώλεια, έτσι ώστε κάθε κομμάτι φελλού να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο και τα απόβλητα σε κάθε βήμα να ανακυκλώνονται σε προϊόντα χαμηλότερης τιμής.
Έτσι, σχεδόν τίποτα δεν πετιέται. Τα κομμάτια φελλού που προορίζονται για τον καυστήρα αποβλήτων είναι αυτά που είχαν μολυνθεί άσχημα με TCA, τον ιό των φελλών. Τι απαίσια μυρωδιά! Μέχρι να μπορέσει ένα μηχάνημα να ανιχνεύσει με συνέπεια όλα τα πιθανά προβλήματα του φελλού, συμπεριλαμβανομένων των TCA, τις ρωγμές, τα έντομα και ούτω καθεξής, η δουλειά των εργαζομένων είναι πολύ ασφαλής.
Το εργοστάσιο ήταν γεμάτο από θορύβους από τα βιομηχανικά μηχανήματα, καθώς κάθε δραστηριότητα που θα μπορούσε να είναι μηχανοποιημένη, ήταν μηχανοποιημένη. Μας έδωσε μια αίσθηση του πως μπορεί να ήταν εκείνες οι βρετανικές μονάδες κλωστοϋφαντουργίας του 19ου αιώνα.
Ενδιαφέρον είχε επίσης, το γεγονός ότι τα καλύτερα σφραγίσματα γίνονταν με φελλούς κατασκευασμένους από πρώτες ύλες της καλύτερης ποιότητας και ήταν στο χέρι, από ειδικευμένους τεχνίτες. Αυτοί οι φελλοί είναι όσο πιο κοντά γίνεται στο τέλειο δυνατό και μέχρι τώρα τίποτα δεν μπόρεσε να αντικαταστήσει το ανθρώπινο μάτι για να δει ακριβώς ποιο είναι το «γλυκό σημείο» του φελλού και ποια κομμάτια θα πρέπει να πηγαίνουν στην ανακύκλωση για χρησιμοποιηθούν σε άλλα προϊόντα.
NDtech: Οι φελλοί του 21ου αιώνα
Θα ήταν εύκολο να δούμε τον φελλό ως ένα μεσαιωνικό προϊόν που παρασκευάζεται με την χρήση της βιομηχανικής, τεχνολογικής επανάστασης, αλλά αυτή η άποψη είναι ελλιπής, όπως μάθαμε, όταν επισκεφτήκαμε το δεύτερο εργοστάσιο Amorim κοντά στο Πόρτο.
Εδώ είδαμε πολλές από τις διαδικασίες που γίνονταν και στο νότο, αλλά το επίκεντρο ήταν διαφορετικό, καθώς ο Carlos και ο Antonio ήθελαν να μας δείξουν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη βελτίωση του σφραγίσματος με φελλό και την αντιμετώπιση των ζητημάτων που επέτρεψαν στα συνθετικά πώματα και στην τεχνολογία βιδωτού καπακιού να κάνουν δραματική είσοδο στην αγορά αυτή.
Οι καινοτόμες νέες διαδικασίες παραγωγής και η σοβαρή έμμονη με την προσοχή στη λεπτομέρεια, έχουν εξαλείψει τις επιπτώσεις των ανιχνεύσιμων μολύνσεων από TCA στους φελλούς Amorim, σε όλη τη σειρά προϊόντων, κάτι το οποίο είναι μεγάλη υπόθεση και προέκυψε μετά από έντονη και δαπανηρή διαδικασία έρευνας και καινοτομίας. Αλλά και πάλι αυτό δεν ήταν αρκετό και έτσι νωρίτερα μέσα στην χρονιά η Amorim παρουσίασε την τελευταία της καινοτομία, τους NDtech φελλούς.
Η NdTech πραγματικά ελέγχει ξεχωριστά τον κάθε φελλό που περνά μέσα από τη διαδικασία και εγγυάται την απουσία TCA σε ανιχνεύσιμες ποσότητες από τον ανθρώπινο οργανισμό.
Η Amorim είναι πεπεισμένη ότι η διαδικασία λειτουργεί και όντως είδαμε πειστικά στοιχεία σχετικά με αυτό και τα σφραγίσματα με φελλό Amorim. Τώρα η πρόκληση είναι να αναβαθμιστεί για να ανταποκριθεί στη ζήτηση και να γίνουν οι καλύτεροι δυνατοί φελλοί.
Τρεις περίοδοι σε ένα προϊόν
Είναι ενδιαφέρον ότι ο φελλός είναι τόσα πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Είναι ένα φυσικό προϊόν, φυσικά, το οποίο όμως αναγκαστικά συλλέγεται και επεξεργάζεται με το χέρι και στην συνέχεια κατασκευάζεται με τη χρήση μηχανημάτων που ποικίλουν ανά περίοδο. Είναι, επίσης, όλο και περισσότερο ένα τεχνολογικό προϊόν.
Η παραγωγή εξαιρετικών πωμάτων φελλού είναι περίπλοκη, στα εργοστάσια της Amorim και το να το κάνεις αυτό επικερδώς είναι ακόμη πιο περίπλοκο. Εντυπωσιαστήκαμε με τον τρόπο που κάθε θραύσμα από φελλό διατίθεται προς χρήση στο σφράγισμα και στα άλλα προϊόντα φελλού έτσι ώστε κάθε μικρό κομματάκι να αξιοποιηθεί. Εξάλλου, η περιβαλλοντική και η οικονομική βιωσιμότητα πάνε χέρι-χέρι.
Η αντιμετώπιση της πρόκλησης των συνθετικών και βιδωτών πωμάτων δεν ήταν εύκολη για τους παραγωγούς φελλού, οι οποίοι είδαν ένα μερίδιο από την αγορά τους να εξαφανίζεται. Ωστόσο, η σκληρή δουλειά, οι ακριβές έρευνες και η τεχνολογική καινοτομία έχει ανατρέψει τα πράγματα και πολλοί καταναλωτές και οινοποιεία που είχαν εγκαταλείψει τον φελλό κατά το παρελθόν, τώρα αναθεωρούν.
Κάποτε κάποιος κατηγόρησε τον οικονομολόγο John Maynard Keynes για μια άποψη που εξέφρασε, η οποία ήταν ασύμβατη με προηγούμενες δηλώσεις του. Ο Keynes απάντησε: «Όταν τα δεδομένα αλλάζουν, μπορώ να αλλάξω τη γνώμη μου. Εσύ τι κάνεις;”.
Τα δεδομένα σχετικά με τον φελλό, ειδικά με το θέμα του TCA, έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι περίεργο που πολλοί άνθρωποι στη βιομηχανία έχουν αναθεωρήσει τις απόψεις τους σχετικά με τον φελλό.»
